Manisa Yuntdağı Bölgesinde Kullanılan Çalgılar
Manisa Yuntdağı bölgesinde yaşayan farklı etnik gruplar farklı kültür özellikleri göstermekle birlikte geleneksel halk oyunlarında, düğün gelenekleri ve eğlence anlayışında da birbirinden farklılıklar göstermektedir. Bu farklılıklar icra edilen halk danslarında ve kullanılan çalgılarda da görülmektedir. Yuntdağı bölgesinde birçok köyde Yörükler, Balkan Göçmenleri ve Çerkezler (Ahbazlar) hemen hemen aynı çalgıları kullanmasına rağmen, şarkıları ve düğün gelenekleri birbirlerinden farklılıklar göstermektedir. Tüm köylerde olmazsa olmaz çalgıların başında davul ve zurna gelmektedir.
Teknolojinin gelişimi ile birlikte düğün geleneklerinde ve eğlencelerinde kullandıkları çalgıların icrasında da değişiklikler gözlemlenmiştir. Önceleri çoğunlukla davul, zurna, darbuka, klarnet, keman gibi sazların eşliğinde yapılan düğünler son zamanlarda dijital teknoloji ve müzik sistemlerinin değişmesiyle birlikte yerini klavye eşliğinde salon eğlencelerine bırakmıştır. Bu durum geleneksel kültürlerinin giderek unutulmaya yüz tutmasını da oluşturmuştur. Yörede ağırlıklı olarak icra edilen enstrümanlar şunlardır;
Vurmalı Çalgılar
Yuntdağı bölgesinde ritmi ve oyunun karakteristik yapısını vurgulamak, dansçıların adımlarını takip etmelerine yardımcı olmak ve genel atmosferi canlandırmak için kullanılır. Yuntdağı bölgesindeki halk oyunlarında da vurmalı çalgılar önemli bir rol oynar. Vurmalı çalgı müziğin ritmine dayalı bir enstrümandır. Üzerine elle veya başka bir cisimle vurularak veya sallayarak ses elde edilen bir çalgıdır.
Davul: Yuntdağı bölgesinde davul, en yaygın kullanılan vurmalı çalgılardan biridir. Genellikle zurna ile birlikte çalınır ve dansçıların ritmi takip etmelerine yardımcı olur. Yörüklerin ağır zeybeklerinde ve Balkan göçmenlerinin horalarına ritim tutmak için çalınır.
Darbuka: Darbuka, el ile çalınan bir vurmalı çalgıdır ve halk oyunlarında sıkça kullanılır. Yuntdağı yöresinde çoğunlukla ‘dümbelek’ olarak adlandırılmaktadır. Yuntdağı bölgesinde Balkan göçmenlerinin oynadıkları horalara ve Yörüklerin kadın oyunlarına eşlik saz olarak kullanılmaktadır.
Zilli Def: Yuntdağı bölgesinde çoğunlukla el ile çalınan ve metal zillerle süslenmiş bir def çeşididir. Yörüklerin kadın oyunlarına eşlik sazı olan bu vurmalı çalgıyı Balkan göçmenleri de eğlencelerinde kullanmaktadır.
Kaşık: Yuntdağı bölgesinde ve köylerinde sıklıkla oynanan oyunlar arasında kullanılmaktadır. Çoğunlukla şimşir ağacından oyularak yapılan tahta kaşıklar Yörük kadınlarının bazı oyunlarına eşlik etmektedir.
Leğen: Yuntdağı bölgesinde kullanılan çalgı örneklerinden biridir. Genellikle çamaşır yıkamada ve ekmek yapımında kullanılan leğen, Yuntdağı bölgesindeki gençlerin oda eğlencelerinde ve yörüklerin bazı oyunlarında söylenen türkülere eşlik eden bir vurmalı çalgıdır.
Trampet: Yuntdağı bölgesinde Balkan göçmenlerinin hareketli oyunlarında kullanılan bir vurmalı çalgı örneklerindendir.
Üflemeli Çalgılar
Zurna: Halk oyunlarında zurna, önemli bir yer tutan geleneksel bir çalgıdır. Genellikle düğünler, bayramlar, festival ve diğer toplumsal etkinliklerde kullanılır. Bölgede hemen hemen tüm etkinliklerde zurna önemli bir rol oynar. Yuntdağı bölgesinde Yörüklerin ağır zeybeklerinin icrasında kullanılmaktadır. Yörede zurnanın çeşitleri de vardır. Bunlar;
• Kaba zurna
• Orta zurna
• Cura (küçük) zurna
• Zil zurna
Klarnet: Yuntdağı bölgesinde Yörükler ve Balkan göçmenleri tarafından düğün eğlencelerinde kullanılan bir çalgı türüdür.
Trompet: Yuntdağı bölgesinde Balkan göçmenleri tarafından düğün geleneklerinde ve eğlencelerinde kullanılan bir çalgı türüdür.
Yaylı Çalgılar
Keman: Balkan göçmenlerinin eğlencelerinde kullanılmaktadır.
Tuşlu Çalgılar
Akordeon: Yuntdağı bölgesinde Çerkesler tarafından kullanılan bir çalgı türüdür.
Klavye: Yuntdağı bölgesinde teknolojinin gelişmesiyle birlikte Yörük ve Balkan göçmenlerinin düğünlerinde ve eğlencelerinde kullanılmaktadır.